Bescherm je huis tegen zware regenval en wateroverlast

Je moet je dak repareren je als de zon schijnt. Het is een aloud spreekwoord dat de laatste jaren steeds meer opgeld doet. Je moet er continu op toezien dat het dak boven je hoofd in uitstekende staat is, want anders kan het je wel eens heel duur komen te staan. Als het tegenwoordig namelijk regent in de lage landen, regent het heel hard óf langdurig. Indien je dakbedekking niet waterdicht is, leidt die regen onherroepelijk tot zware waterschade en dus ook tot een fikse financiële aderlating.

Als eigenaar van een huis of bedrijfspand eigenaar ben je in principe zelf verantwoordelijk voor de afvoer van hemelwater, of dat nou in de vorm is van regen, hagel, sneeuw of van ijzel. Natuurlijk krijg je daarbij wel hulp. In Nederland beschikken we over een uitstekend rioolstelsel, waar 100 procent van de huishoudens op is aangesloten. Via het rioolstelsel raken we natuurlijk al heel wat hemelwater kwijt, zonder dat we het ons dagelijks realiseren.

Controleer je dak!

De daken van onze woningen en bedrijfspanden krijgen jaarlijks heel wat neerslag te verwerken. Op zich is dat niet erg, want de daken zijn erop ingericht. Maarrrr… daken krijgen wel heel wat te verduren én zijn onderhevig aan slijtage. Je zult je dak dus van tijd tot tijd moeten controleren op gebreken. Wat dien je dan te controleren:

Bij een schuin dak

• Bevestiging loodslabben (is de specie broos of laat de specie los?)
• Schoorsteen (is de specie broos of laat de specie los?)
• Schoorsteen van binnen (bijvoorbeeld op vogelnestjes)
• Ligt de nokvorst nog vast?
• Liggen de dakpannen nog goed?
• Zijn er dakpannen beschadigd of gescheurd?
• Is er algen- of mosvorming? (mosaangroei duidt op poreuze dakpannen)
• Is de dakdoorvoer van de ontluchtingspijp nog waterdicht?
• Is de bevestiging van zonnepanelen nog waterdicht?
• Is de bevestiging van schotel of antenne nog waterdicht?

Bij een plat dak

• Zijn er scheurtjes of beschadigingen bij het afschot? (plaats waar water naar de afvoer stroomt)
• Is de aansluiting van de dakbedekking bij de afvoer nog waterdicht?
• Is de aansluiting van de dakbedekking bij de schoorsteen nog waterdicht?
• Is de aansluiting van de dakbedekking bij de ontluchtingspijp nog waterdicht?
• Is de aansluiting van de dakbedekking bij de zonnepanelen nog waterdicht?
• Is de aansluiting van de dakbedekking bij de schotel of antenne nog waterdicht?
• Zijn de bladvangers niet verstopt?
• Zitten er scheurtjes of kieren bij de daktrim? (dakrand)
• Is al het daklood (ook rond lichtkoepels) nog in orde?
• Zijn eventuele naden van de dakbedekking nog waterdicht?
• Ligt er nog genoeg grind of leislag op het dak? (bij bitumen)
• Zijn alle (eventuele) daktegels nog intact?
• Vertonen alle opstaande randen beschadigingen of scheurtjes?

Tip! Een plat dak controleer je het beste in de lente of in de herfst, bij een buitentemperatuur van ongeveer 15 graden. In de zomer kan een dak te warm zijn en in de winter juist te hard: daardoor zou het dakbedekkingsmateriaal kunnen scheuren als je eroverheen loopt.

Dakgoten en regenpijpen controleren

Als je het dak hebt gecontroleerd, ga je verder met de dakgoten en de daarop aangesloten regenpijpen. Veel daklekkages worden veroorzaakt door verstopte dakgoten en/of regenpijpen. Het is dus van het grootste belang om ervoor te zorgen dat hemelwater van het dak ongehinderd via de dakgoten in de regenpijpen terecht komt en van daaruit zonder belemmeringen kan doorstromen naar de riolering. In dakgoten kom je vaak van alles tegen: gruis van dakpannen, zand, steentjes, bladeren, takjes, veren, peuken, plastic en bouwmateriaal.

Dat alles kan voor fikse verstoppingen zorgen. Het water stroomt dan niet meer door richting de regenpijp, maar zoekt een andere uitweg. Niet zelden is dat naar binnen toe! Ook verstopte regenpijpen kunnen ervoor zorgen dat dakgoten overstromen.

Heeft je dak een noodoverloop?

Een noodoverloop (ook wel genoemd noodafvoer, nooduitlaat, noodoverstort of spuwer) is een afvoer van hemelwater die NIET is aangesloten op de riolering. Als het hemelwater op het dak te hoog komt te staan, wordt het door de noodoverloop als het ware uitgespuwd. Doel van de noodoverloop is om het bezwijken van de dakconstructie door een te hoge waterbelasting te voorkomen. Er kan te veel water op een dak komen te staan bij een hevige stortbui of door verstoppingen in de hemelwaterafvoer (dakgoten/regenpijpen). 

Er zijn verschillende typen noodoverlopen:

• Een noodafvoersysteem met niet op regenpijpen aangesloten afvoeren
• Een dakgoot die een plek heeft waar deze ‘over mag lopen’
• Een plaats waar de dakrand gedeeltelijk verlaagd is 
• Een ‘brievenbus’ of rond gat in de dakrand waaruit water kan spuien
• Een spuwer (noodafvoer die uit de dakrand steekt)

Het aanbrengen van een of meerdere noodoverlopen is niet verplicht, maar is wel aan te bevelen om het instorten van dakconstructies te voorkomen.

Let op: Als er tijdens regenval water uit een noodoverloop loopt of spuit, wil dat simpelweg zeggen dat het dak en/of de hemelwaterafvoer de grote hoeveelheid hemelwater niet aan kan. Het is dus een belangrijke waarschuwing!

Zijn de opstanden van je plat dak hoog genoeg?

Je platte dak is voorzien van opstanden. Je vindt ze aan de randen van het dak, maar ook bij daklichten, dakramen en schoorstenen bijvoorbeeld. Zo’n dakopstand is bij voorkeur tenminste 12 centimeter hoog. De dakopstanden voorkomen dat hemelwater via dakramen, daklichten en schoorstenen naar binnen stroomt. Dit kan gebeuren als het dak grote hoeveelheden hemelwater te verwerken krijgt. Bij het aanbrengen van nieuwe dakbedekking, eventueel met een (extra) isolatielaag ertussen, wordt nog wel eens vergeten de dakopstanden eveneens te verhogen. Daardoor ontstaan er met regelmaat lekkages  door de overloop van water.

Let dus op: bij het aanbrengen van een (extra) isolatielaag moeten alle opstanden  eveneens verhoogd worden!

Groendak helpt wateroverlast voorkomen

Een groendak kan fungeren als buffer bij overvloedige regenval. Het water wordt geabsorbeerd door de bodem en het teveel aan water wordt langzaam afgevoerd, waardoor afvoeren en riolen minder regenwater ineens te verwerken krijgen. Voor het aanleggen van een groen dak waarbij regenwater wordt opgevangen zijn er subsidiemogelijkheden. Of jij recht hebt op subsidie voor het aanleggen van een groendak met regenwateropvang, kun je navragen bij jouw gemeente. Via deze site krijg je daarover meer informatie: energiesubsidiewijzer.nl

Let op: als je een groendak wilt laten aanleggen moet je wel rekening houden met de draagkracht van de dakconstructie. Zeker indien het een groendak met regenwateropvang is, want het gewicht en de druk van water is enorm.

Plaats een regenton!

De hoeveelheid hemelwater die er op jouw dak valt bij een stortbui kan enorm zijn. Zó veel dat dakgoten, regenpijpen en riolen het water niet kunnen verwerken. Een regenton zorgt dan voor verlichting voor de hemelwaterafvoer. Er zijn regentonnen verkrijgbaar van 100 tot 15.000 liter, maar indien je het regenwater louter wilt gebruiken voor het bewateren van je tuin, dan heb je geen extreem grote ton nodig. Een gemiddelde tuin meet in Nederland zo’n 125 m2. Daarvoor heb je jaarlijks ongeveer 2500 liter water nodig. Een regenton van 200 tot 250 liter is dan groot genoeg.

Hemelwaterafvoer loskoppelen van riolering

De hemelwaterafvoer afkoppelen van het riool wordt steeds meer gestimuleerd. Bij zware regenval kan het riool de aangeboden hoeveelheid water niet aan, waardoor straten en soms zelfs huizen blank komen te staan. Door de hemelwaterafvoer van je woning of bedrijfspand af te koppelen van de riolering help je om dit te voorkomen. Je kunt dit doen door middel van regentonnen of wateropvangtanks. Bijkomend voordeel van regenwateropvang is dat je dit water kunt benutten voor allerlei doeleinden, zoals het bewateren van je tuin, het wassen van je auto, het schrobben van je terras en het doorspoelen van je wc. Regenwater kan zelfs gebruikt worden voor je wasmachine. Het apparaat zal er wel bij varen, want regenwater is veel minder hard (kalkrijk) dan kraanwater. 

Let op: sommige gemeenten verplichten hun inwoners al om de hemelwateropvang los te koppelen van het riool. In Laren en 30 andere gemeenten is dat reeds het geval. Doen inwoners dit niet, dan kan het leiden tot een boete van maximaal 4000 euro. Andere gemeenten subsidiëren (onder voorwaarden) het loskoppelen van de hemelwaterafvoer van het riool.

Verzeker je opstal en inboedel

Voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen, maar voor het geval het toch mis gaat, is het fijn om een verzekering achter de hand te hebben. Een opstalverzekering dekt schade aan de opstal van je huis, een inboedelverzekering verzekert je tegen schade aan alles wat er aan waarde (roerende zaken) in je huis staat. Waarvoor je precies verzekerd bent, verschilt per verzekeraar. Zo kun je bijvoorbeeld verzekerd zijn voor ‘het onvoorzien binnendringen van regen, hagel, smelt- of rioolwater’ of voor ‘overstroming na hevige plaatselijke regen’. Bekijk bij het afsluiten van een verzekering dus goed waarvoor je wel en niet verzekerd voor bent.

Tip: heb je onverhoopt toch waterschade opgelopen door een lekkage na overvloedige regenval, controleer dan je verzekeringspolis om te kijken of deze dekking biedt. Kom je er niet uit, bel dan je verzekeraar.